استفاده از آجر در نمای ساختمان

آجر که در اصل یک واژه یونانی است در اصطلاح به خشت‌هایی گفته می‌شد که دستورات دولتی بر روی آن نوشته و بعد از پخت آجرها در دمای بالا متن نوشته شده بر روی آجر تثبیت می‌گردید. آجر بعد از سنگ و چوب جز نخستین مصالح ساختمانی بوده که در عصرهای مختلف از آن برای ساخت قصرها،ُ پل‌‌ها و دژهای محکم استفاده می‌کردند. در تعریفی دیگر و به نوعی امروزی آجر، سنگ مصنوعی است که با قرار گرفتن خاک رس تحت دما بوجود می‌‌آید که استخوان‌بندی آن شبیه سنگ است و در ابعاد مختلف بستگی به نیاز تولید و فراوری می‌گردد.
از بناهای آجری که در ایران قدمت تاریخی دارد می‌توان به طاق کسری، گنبد آجری سلطانیه ( بزرگترین گنبد آجری جهان ) و حتی آتشکده‌های زرتشتیان در دوران ساسانیان اشاره کرد. 
در گذشته از اجرها برای ساخت و ساز و دیوارهای اصلی ساختمان استفاده می‌کردند اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ساخت ساختمان‌های چند طبقه با چهارچوب فلزی از آجر به مراتب کمتر استفاده می‌شود اما به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد آجر  امروزه کاربرد فراوانی در نمای ساختمان‌ها دارد.​​​​​​​

ویژگی‌های آجر نما

آجرها زمانی کارایی لازم را دارند، که از مقاومت کافی در برابر گرما، رطوبت و نفوذ آب برخوردار باشند. آجرها به خاطر نوع فراوری و ویژگی‌های ذاتی خود در أنواع رنگ‌ها وجود دارد و بسته به سلیقه‌ افراد می‌توان از آن در أنواع نماهای ساختمان استفاده کرد که در ادامه به معرفی أنواع آجرنما با توجه به ویژگی‌های خاصی که دارند پرداخته شده است.
در ساخت آجرها امروزه از فناوری نانو استفاده می‌کنند و همین امر باعث بالا رفتن استحکام و مقاومت آن ها در برابر شرایط محیطی متفاوت می‌شود. آجرهای نما مانند آجرهای معمولی دارای مقاومت فشاری بالایی هستند. برخلاف تصورات ما آجرنما نسبت به آجرهای معمولی نصب راحت‌تری دارند. مزیت اصلی آجر به جای دیگر محصولات ساختمانی می‌توان به طول عمر بالا و و عدم ایجاد هرگونه خوردگی در آن ها اشاره کرد.
آجر نما در صورتی که نصب صحیح صورت گرفته باشد، هیچ لق شدگی بوجود نمی آید و نیاز به استفاده از نگهدارنده نیز ندارد و از ویژگی بارز آن‌ها می‌توان به عایق بودن آن در برابر حرارت و صدا اشاره کرد.
 

انواع آجر کدام است؟

به صورت کلی آجرها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: آجرهای فشاری و آجرهای ماشینی

آجرهای فشاری

 آجرهای فشاری در ابعاد ۵×۱۰×۲۰ و یا ۵×۱۱×۲۲ سانتیمتر تولید می‌شوند. به دلیل اینکه در تولید این آجر با دست گوشه‌های قالب را فشرده می‌کنند آجر فشاری می‌گویند.

آجرهای ماشینی

آجر ماشینی که به آجر سوراخ‌دار معروف است. معمولا  روی سطح بزرگتر آن ۸ یا ۱۰ سوراخ به قطر 1 تا ۲ سانتیمتر موجود است که در بازار ایران به آجرهای ماشینی شناخته شده هستند. آجرهای نما به صورت سنتی تولید نمی‌شوند و همه‌ی أنواع آن ها از نوع آجرهای ماشینی هستند.

 انواع آجر نما

آجرهای مخصوص نما نیز بر أساس ویژگی‌ها و طرح‌هایی که دارند به أنواع مختلفی تقسیم می‌شوند.

آجرنما شاموتی

این آجر از نوع آجرهای بادوام به‌شمار می‌اید و در رنگ‌ها و ابعاد مختلفی تولید می‌شود.
این آجر در رنگ‌های زرد، نارنجی، قهوه‌ای روشن تا تیره وجود دارد. این آجر در جزء آجرهای نسوز است و به صورت مربع و مستطیل در بازار موجود است.
 

آجر نما پلاک

این نوع آجر یکی از مقاوم‌ترین متریال‌ها در برابر شرایط محیطی است که در ساخت آن از خاک رس و افزودنی‌های مخصوص استفاده کرده‌اند این آجر همچنین در برابر برابر آتش سوزی و شوره زدگی مقاومت بالایی دارد.
این متریال در رنگ‌های زرد، نارنجی و قهوه‌ای موجود است و در ابعاد و ضخامت‌های مختلف تولید می‌گردد.
·      آجرنما قزاقی از انواع آجر نما پلاک می‌باشد.

آجر نما رستیک

این آجر نیز مانند شاموتی در دسته آجر نسوز قرار دارد با این تفاوت که در طراحی داخلی نیز از آن استفاده می‌گردد.
این آجر در ابعاد استاندارد موجود است و به دلیل برجستگی‌هایی که دارد زیبایی منزل را دوچندان می‌کند.

آجرنما حصیری

این آجر بافتی شبیه حصیر دارد و طرح‌ و رنگ‌های مختلفی در بازار موجود است که طرفداران زیادی به خاطر طرح منحصر به فردش دارد. این آجر به صورت لعاب‌دار نیز تولید می‌شود که مقاومت بالاتری در برابر نور خورشید و شرایط محیطی دارد.

آجرنما کرکره‌ای

یکی از محبوب‌ترین  آجرها در طراحی نما این نوع است دارد. ه دلیل اینکه در ساخت این آجر از خاک نسوز استفاده کرده‌اند تحمل دمایی بالا (۱۰۰۰درجه سانتی‌گراد) و هر شرایطی مقاومت لازم را دارد و به بنا استحکام و دوام می‌بخشد و شوره زدگی به هیچ عنوان ندارد.

این متریال در رنگ های تیره و قهوه ای مایل به قرمز موجود است.

آجرنما لعابی

این نوع اجر به نوعی آجر معمولی است که با یک لایه لعاب آن را در برابر شرایط محیطی مانند رطوبت، هوازدگی، فرسایش و مواد شیمیایی مقاوم کرده است.این لعاب تنوع رنگی بالایی دارد که می‌تواند در زیبایی هرچه بیش‌تر ساختمان تاثیرگذار باشد.

​​​​​​​
آجر نما نسوز

از پرطرفدارترین آجر نماها می‌توان به این نوع اشاره کرد که کاربرد بسیار فراوانی دارد این متریال از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردار بوده و به نوعی مانند عایق عمل کرده و از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.این نوع آجر مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر شرایط محیطی دارد

رنگ آجر نما

این متریال از طیف رنگی بالایی برخوردار است و می‌تواند در زیبایی هرچه بیش تر ساختمان تاثیرگذار باشد. امروزه بیش از 100 نوع آجر نما در طیف رنگی متنوع در بازار وجود دارد که از آن ها نه تنها در طراحی نمای ساختمان، بلکه در دکوراسیون داخلی نیز استفاده می‌شود.

از جمله رنگ‌های موجود می‌توان به طیف رنگی قهوه‌ای، طیف رنگی نارنجی با رنگ های نارنجی مایل به قهوه ای، زرد مایل به نارنجی، نارنجی تیره، نارنجی روشن، زرد روشن، زرد تیره و رنگ نارنجی با بافت های ریز و درشت و نمونه رنگ هایی نظیر  خاکستری، سفید و طوسی اشاره کرد.
​​​​​​​

قیمت آجر نما

عوامل متعددی بر قیمت آجرهای نما از بسته بندی تا نوع تولید در قیمت نهایی تاثیر گذار است که به اختصار به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم.
·       نوع آجر مورد استفاده که از چه جنس و کیفیتی هست در قیمت آجر تاثیر گذار است.
·       نوع بسته بندی نیز تاثیر زیادی بر قیمت دارد مثلا به جای کارتن اگر از پلاستیک استفاده شود قیمت کاهش پیدا می‌کند.
·       علاوه بر نوع مواد اولیه کیفیت اختلاط مواد اولیه نیز تاثیر زیادی بر قیمت دارد.
·       زمان پخت و نوع فراوری یعنی مصرف سوخت و انتخاب نوع سوخت مورد استفاده از تاثیر مستقیم بر قیمت دارد مثلا برای تولید آجر کوره سوز بستگی به نوع دارد که درجه حرارت تا چه محدوده‌ای بالا  و نگه دارد مثلا برای تولید آجر قرمز انگلیسی تیره حرارت را 1160 تا 1170 درجه به مدت 56 تا 57 ساعت افزایش داده تا آجر مغز پخت شود. اما هستند بعضی کارخانه‌ها در بازه زمانی ۳۰ ساعته ساعت کوره را خاموش می‌کنند که باعث خام شدن مغز آجر می‌شود اما قیمت پایین‌تری در بازار عرضه مش‌شود.این نوع آجرها بعد از گذشت زمان دچار نقص می‌شوند و رنگ و لعاب مناسبی ندارند.
·        خاک پودر شده دو مرحله دارد یکی آسیاب و پرس هرچه آسیاب با کیفیت‌تری انجام شود و قبل از تولید از پرس با تناژ بالا برای کوبیدن خاک استفاده شود قیمت باطبع بالاتری دارد.
·       قالب‌ها در صنعت آجر به تعمیرات نیاز دارد و زود مستهلک می‌شوند که همین امر در قیمت آجر تاثیرگذار است.
·       پارامترهایی مانند رنگ، ابعاد و نسوز بودن، نوع اجرا، هزینه اجرا و مصالح مورد نیاز از عوامل تعیین کننده قیمت آجر نما هستند.
·       تعمیرات دوره‌ای کوره‌ها نیز یکی از عوامل تاثیر گذار بر قیمت هستند.
·       معمولا اکثر کارخانه های تولید کننده آجر در منطقه‌ی مشخص از یک معدن خاک تهیه می‌کنند اما با ترفندهایی مانند اختلاط با خاک‌های دیگر قیمت نهایی را کاهش می‌دهند.

مزایای آجرنما:
امروزه به کارگیری آجرنما بسیار فراگیر شده است. تنوع رنگ و دسترسی آسان به مواد اولیه آجرنما ، باعث شده است سفارشات این
محصول افزایش پیدا کند.از انجا که آجرنما قیمت مناسب تری نسبت به دیگر محصولات  استفاده شده در این صنعت دارد ، تمایل مردم برای استفاده از آن بیشتر شده است. از دیگر مزایای آجرنما ، می توان به این مورد اشاره کرد که ساخت و اجرای آن نیاز به تجهیزات خاصی ندارد و با امکاناتی ساده
​​​​​​​می توان یک نمای زیبا خلق کرد.آجرنما دربرابر نور خورشید به شدت مقاوم است وتغییر رنگ نمی دهد، در نتیجه زیبایی ساختمان با گذشت زمان از بین نمی رود.آجرنما در برابر ضربه و بلایای طبیعی مانند: سیل زلزله رعد و برق مقاومت زیادی از خود نشان می دهد.
لازم به ذکر است آجرنما به علت همسویی با معماری ایرانی علاقه مندادن خاص خود را دارد.
 
معایب آجرنما:
آجرنما جرم زیادی نسبت به بقیه نماها دارد. برخی ازآجر نماهادر برابر نور خورشید و بارش باران دچار رنگ پریدگی میشوند.همچنین آجرنماها گاها دچار کپک و قارچ میشوند، مورد دیگری که میتوان به آن اشاره کرد این است که اجرنما باجذب آلودگی هواتغییر رنگ داده و نیاز به شستشو پیدا میکند. 
از طرفی وجود حفره های ریز درآجرهای نما باعث تیره شدن نمای ساختمان می گردد.
در آخر میتوان به این مورد اشاره کرد که این محصول ممکن است دچار شوره زدگی و لک شود.
 

برای مشاهده مطالب مربوط به هر کدام بر روی آن کلیک کنید.