سامانه جامع مشاوره و طراحی آتی سنگ
چوب
اهمیت چوب در نمای ساختمان
امروزه چوب به دلیل زیبایی طبیعی و ویژگی های ممتاز آن، یکی از پرکاربردترین متریال های مورد استفاده در صنعت ساختمان سازی، طراحی و دکوراسیون می باشد. اگر به اطراف خود به خوبی دقت کنیم، کاربرد چوب در بسیاری از وسایل منزل مانند مبلمان، میز، صندلی، کمد، کابینت و ... به چشم می خورد که هر کدام از آن ها با توجه به نوع چوب به کار رفته، خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی دارند. اگر قصد خرید وسایل چوبی مورد نیاز منزل خود را دارید و با انواع چوب، کاربردها، مزایا و معایب استفاده از آن ها آشنایی چندانی ندارید، با ما همراه باشید. در این مقاله سعی خواهیم کرد تا شما را در خرید و انتخاب چوبی مناسب با کاربرد و خصوصیات مد نظر خود، راهنمایی کنیم.
مزایا و معایب استفاده از چوب
به کارگیری صفحات چوبی در تولید بسیاری از وسایل دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
مزایای کاربرد چوب
۱- یکی از ویژگی های منحصر به فرد چوب، قابلیت فرم دهی، پرداخت و رنگ آمیزی فوق العاده آن می باشد. چوب نسبت به سایر متریال های دیگر به راحتی برش خورده و با کنده کاری به اشکال گوناگون در می آید. همچنین بر خلاف متریال های دیگر، می توان چندین بار با روش های مختلف سطح چوب را رنگ آمیزی کرد بی آنکه تغییری در خواص آن پدید آید.
۲- سازندگان بنا همواره برای جلوگیری از هدررفت انرژی سعی در استفاده از مصالحی برای کم کردن مصرف انرژی هستند. یکی از پرکاربردترین راه حل ها، استفاده از چوب به عنوان پوشش دیوار، کف و سقف می باشد. چوب خشک به عنوان عایق حرارتی مانع از انتقال سرما و گرما به داخل ساختمان شده و تا حدودی از مصرف انرژی می کاهد. همچنین چوب به دلیل خاصیت آکوستیک می تواند تا حدودی از شدت امواج صوتی بکاهد.
۳- یکی از ویژگی های دیگر این نوع متریال، نارسانا بودن آن به علت مقاومت بالای الکتریکی می باشد. صفحات چوب نسبت به متریال های مشابه از قیمت پایین تری برخوردار است و همین عامل سبب شده تا از این نوع متریال استقبال گسترده ای شود.
۴- تخته های چوبی به دلیل رنگ و طرح طبیعی و تناژ گرم آن ها، فضایی دلنشین به محیط خانه می‌بخشد. اگر شما جزو آن دسته از افراد علاقمند به سبک روستیک و بوهو هستید، استفاده از چوب در بخش‌های مختلف خانه را هرگز فراموش نکنید. چرا که در این نوع طراحی دکوراسیون یکی از المان های اصلی، چوب می باشد.
۵- چوب بر خلاف سایر متریال های مصنوعی ساخته دست بشر مانند کامپوزیت، تجزیه پذیر بوده و با بازگشت به طبیعت باعث آلودگی آن نمی شود.
۶- یکی از بارزترین ویژگی هایی که سبب شده تا چوب نسبت به متریال های دیگر هماند فلزات، سنگ و ... متمایز باشد، سبک بودن آن است. سهولت در حمل و نقل نتیجه این ویژگی می باشد.
معایب کاربرد چوب
۱- یکی از معایب اصلی چوب، حمله موریانه، کرم چوب خور و دیگر جوندگان است. این نوع آفات و جوندگان خطرناک ترین موجودات برای بنیاد خانه بوده و می توانند در طی چندین سال چوب را نابود و بلااستفاده کنند.
برای دفع و از بین بردن موریانه می توانید از روش های مختلف همانند ریختن روغن عصاره پرتقال، روغن نئیم، آب گرم سرشار از نمک، اسپری کردن بوراکس، اسید بوریک و یا نگهداری چوب در معرض نور خورشید و حذف رطوبت استفاده کنید. به یاد داشته باشید که برخی از مواد شیمیایی مثل اسید بوریک سمی بوده و برای استفاده از آن ها می بایست حتما از ماسک و دستکش استفاده شده و کودکان و حیوانات را این ماده دور نگه دارید.
۲- رطوبت یکی از عوامل دیگر تخریب چوب بوده و به مرور زمان با جذب رطوبت، چوب باد کرده یا بر روی سطح آن کپک و قارچ می روید. بنابراین برای جلوگیری از این مشکل می توان سطح چوب را به مواد شیمیایی پلی استر آغشته کرده تا میزان خرابی ناشی از این عامل به حداقل برسد.
۳- چوب نسبت به سایر متریال های دیگر مثل سنگ، بتن و فولاد، مقاومت خمشی و فشاری کمتری داشته و برخلاف سایر مواد مشابه، ماده ای ناهمگن است.
۴- قابلیت اشتعال چوب سبب شده تا استفاده از آن در مکان های در معرض حرارت و مواد سوختنی جلوگیری شود.
انواع چوب
همان طور که به پیرامون خود نگاه می کنیم، انواع گوناگونی از چوب با طرح و رنگ مختلف وجود دارند که هر کدام از آن ها ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند. به طور کلی چوب ها به دو دسته نرم و سخت تقسیم می شوند. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع چوب و کاربردهای هر یک آشنا سازیم.
چوب نرم
چوب های نرم آن دسته از انواع چوب حاصل از درختان همیشه سبز یا مخروطی می باشند که دلیل نامگذاری آن ها این است که تا قبل از ریختن برگ های قدیمی، برگ های جدید درخت رشد نمی کند. این درختان غالبا در مناطق سردسیر رشد کرده و انواع گوناگونی را شامل می شوند. از ویژگی های چوب های نرم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- از خانواده درختان همیشه سبز مثل درختان سوزنی برگ و صنوبر هستند.
۲-شکل برگ های این درختان سوزنی هستند.
۳- چوب این گونه درختان معمولا رنگ روشنی دارند.
۴- جزو درختانی با رویش سریع به شمار می آیند.
۵- بذرهای این درختان درون مخروطی دیده می شوند.
۶- قیمت چوب حاصله معمولا پایین است.
۷- مقاومت آن ها در برابر اشتعال کم بوده و از نظر وزن و چگالی سبک هستد.
۱- چوب کاج
کاج یکی از فراوان ترین انواع چوب نرم به شمار می آید. رنگ چوب کاج سفید یا زرد روشن بوده و از نظر وزنی سبک می باشد. تخته های چوبی حاصل از آن در برابر انبساط و انقباض خوبی داشته و به دلیل انعطاف پذیری بالای آن به راحتی خم شده و مورد استفاده قرار می گیرد. درخت چوب کاج غالبا در کشور هند و در منطقه هیمالیای غربی به مقدار فراوان یافت می شود.
کاربرد چوب کاج
این نوع چوب به دلیل ویژگی هایی نظیر ارزان تر بودن آن نسبت به سایر گونه های چوب، تنوع و فراوانی آن در طرح و رنگ مختلف، محکم، سبک و در عین حال انعطاف پذیر، رنگ پذیری آسان آن، قابلیت فرم دهی عالی، از آن در ساخت انواع مبلمان، وسایل تزیینی دکوراسیون، چارچوب در و پنجره و مصالح کف سازی استفاده گسترده ای می شود.
چوب کاج غالبا دارای بافت گره ای بوده که باعث ایجاد جلوه ای طبیعی و در عین حال زیبا در قطعه تولید شده می شود. چوب کاج نسبت به چوب های سخت مثل بلوط و افرا ماندگاری و دوام کمتری داشته ولی به راحتی با انواع دیگر چوب ها هماهنگ می شود. بنابراین اگر قصد خرید مبلمان و وسایل چوبی منزل خود را دارید، مقرون به صرفه ترین انتخاب، استفاده از مبلمان جنس چوب کاج می باشد.
۲- چوب راش
این نوع چوب از دسته چوب های سخت با رنگ کرم مایل به قرمز به شمار می آید. راش چوبی نیمه سنگین با بافتی همگون و سختی بالا است و در برابر قارچ ها و حشرات مقاومت نسبتا خوبی دارد. از ویژگی های بارز این نوع چوب، وجود دایره های چوبی به صورت فشرده و در مقاطع طولی است که در مقطع شعاعی به عنوان پره های چوبی پرمگسی و در مقاطع مماس به دوک شناخته می شوند.
کاربرد چوب راش
این چوب مثل چوب زبان گنجشگ با ابزار آلات مختلف به راحتی خم شده اما زیبایی و کاربرد کمتری دارد.
امروزه به دلیل مقاومت بالای این چوب در برابر ضربه، کاربرد آن افزایش افزایش یافته است. رنگ روشن این چوب سبب شده تا به آسانی رنگ پذیر باشد و همانند چوب های گران قیمت مانند ماهاگونی و گیلاس، فضای گرم و دلنشینی در محیط ایجاد کند. از معایب چوب راش می توان به:
تغییر شکل و فرم دهی این چوب با دست بسیار مشکل است.
چوب راش جذب رطوبت بالایی داشته و به همین سبب برای مکان های مرطوب مناسب نمی باشد. چرا که علاوه بر جذب رطوبت مخصوصا در مناطق شرجی و مرطوب، حالت چسبنده ای به خود می گیرند.
در کنار معایب گفته شده برخی از ویژگی های چوب راش سبب شده تا از آن برای کاربردهایی نظیر: ساخت مبلمان، تهیه روکش و تخته سه لایه، پارکت، ساخت لوازم و آثار هنری که خمیدگی زیادی دارند، استفاده شود. این ویژگی ها عبارتند از:
چوب راش چوبی ساده و بدون رگه بوده که اغلب به دلیل همین ویژگی در پروژه های مختلف به عنوان آثار هنری استفاده می شود. با رنگ آمیزی چوب راش می توان آن را به چوبی گران قیمت و جذاب تبدیل کرد.
قیمت این چوب نسبتا ارزان است و به دلیل خوشتراش و همگون بودن این چوب از آن در ساخت مبلمان و وسایل تزیینی استفاده می شود.
در کارخانجات عموما از روکش های راش با برش های نیم و یک چهارم دایره استفاده می کنند. خاصیت جذب انواع محلول های محافظتی از طریق چوب راش، سبب شده تا بیشترین مصرف را در کارخانجات اشباع داشته باشد.
راش چوبی بی بو است و به همین دلیل قطعه نهایی در فضای بسته بو خاصی نخواهد داشت.
خبرهای جدید حاکی از واردات تعداد زیادی چوب راش از آذربایجان به ایران است. چوب های راش وارداتی، کیفیت چوب راش ایرانی را ندارند. اما به خاطر پرتی و ضایعات کم، ابعاد و رطوبت مناسب تخته های چوب مقرون به صرفه تر از نوع ایرانی خود هستند.
۳- چوب زبان گنجشک
چوبی سخت، سنگین و متخلخل با رنگ سفید مایل به قهوه ای روشن است. این چوب به دلیل استحکام و مقاومت بالا و قابلیت فرم دهی عالی آن شناخته شده است. سطح سخت و برجسته این چوب همانند چوب بلوط بوده با این تفاوت که دانه آن در معرض شکاف کمتری می باشد. چوب زبان گنجشک دارای بافتی یکنواخت و همگن است و به همین دلیل پرداخت خوبی دارد. عموما این چوب به دلیل قیمت مناسب نسبت به سایر چوب های نرم، کاربرد بیشتری دارد.
کاربرد چوب زبان گنجشک
به دلیل سختی، استحکام و مقاومت بالای چوب زبان گنجشک برای ساخت قاب و فرم تابلوها، عصا و وسایل ورزشی مثل راکت تنیس، چوب بیس بال استفاده می شود. قابلیت خم شدن بی نظیر این چوب سبب شده تا از آن در وسایل چوبی دارای فرم منحنی همانند انواع صندلی انحنادار، مبلمان منحنی، انواع ساز ویولن، چارچوب و قاب استفاده گسترده ای شود.
۵- چوب نراد
چوبی نرم، سبک با بافتی همگن و یکنواخت است که عموما به رنگ سفید مایل به کرم و گاها قهوه ای مایل به صورتی یافت می شود. خطوط و رگه های چوب نراد، راست تار و زیبا بوده و به همین دلیل در آثار هنری مورد استفاده قرار می گیرد. نرمی و سبکی چوب نراد در کنار پرداخت خوب آن باعث شده تا کار با آن به راحتی انجام شود. چوب نراد بافتی غیر صمغی داشته و اکثرا در کشور هند و منطقه هیمکلاه پرادش رشد می کند. یکی از معایب چوب نراد، مقاومت کم آن در برابر پوسیدگی می باشد.
کاربرد چوب نراد
چوب نراد به دلیل بافت همگون و نرم آن عموما در کارهای ساختمانی، قفسه سازی، بسته بندی، ساخت مبلمان، قاب درب و پنجره، روکش و تخته های چندلایی مورد استفاده قرار می گیرند.
۶- چوب سرو
درخت سرو از درختان سورنی برگ همیشه سبز است و اکثرا در مناطقی همچون سواحل دریای مدیترانه، ترکیه و ایران و هند رشد می کند. چوب سرو دارای بافتی طرحدار و همگن با رنگ زرد و طلایی تا زرد مایل به قهوه ای می باشد. اما چوب پاییزه آن کمی تیره تر و به رنگ قرمز مایل به قهوه ای است.
چوب سرو از دسته چوب های نرم، سبک و بسیار کند رشد است. چوب سرو معمولا معطر با بوی بسیار تندی است و به دلیل بافت یکنواخت آن، پرداخت بسیار خوبی داشته و رویه آن صاف و صیقلی در می آید. همچنین مقاومت این نوع چوب در برابر حشرات، موریانه و آفات به دلیل یکنواخت بودن بافتش بالاست. این ویژگی باعث می شود تا چوب سرو برای استفاده در فضای بیرونی نیز ایده آل باشد.
کاربرد چوب سرو
چوب سرو به دلیل دوام و استحکام بالای آن برای ساخت انواع قفسه، کشو، جعبه، انواع ساز گیتار، پوشش نمای داخلی ساختمان ها مخصوصا در شمال ایران و نیز کارهای خراطی و دکوراسیون مورد استفاده قرار می گیرند.
۷- چوب شوکران
چوب درخت شوکران، چوبی سبک وزن دارا بافتی نرم، یکنواخت و غیر صمغی است که استفاده از آن ساده می‌باشد. این چوب مقاومت کمی در برابر آفات و پوسیدگی داشته و اکثرا در کشور آمریکا رشد می کند. کاربرد چوب شوکران از چوب درخت شوکران برای ساخت الوار، تخته، صندوقچه ها در کف سازی استفاده می شود.
۸- چوب صنوبر
چوب صنوبر (تبریزی) از دسته چوب های سخت، مقاوم و سبک بوده که در برابر پوسیدگی مقاومت کمی دارد. این چوب به دلیل ظاهرش چندانی کاربردی نبوده و بیشتر در مصارف ساختمان سازی استفاده می شود. چرا که نسبت به سایر چوب ها ارزان بوده و دوام و ماندگاری بالایی دارد. البته می توان سطح چوب صنوبر را با رنگ های شفاف چوب رنگ آمیزی نمود. اما نتیجه حاصله چندان مناسب نبوده چرا که بافت چوب به خوبی دیده نشده و به جای آن بخش های قهوه ای و خاکستری چوب نمایان می شود.
کاربرد چوب صنوبر
به دلیل استحکام بالای چوب صنوبر از آن در ساخت تیرهای ساختمانی، کبریت، دکل های کشتی و هواپیما، صندوقچه و جعبه، ابزار آلات کشاورزی، نردبان و کارهای مربوط به بخاری استفاده می شود. از ویژگی های دیگر چوب صنوبر، پرداخت خوب، جمع شدگی متوسط و سبک بودن آن می باشد.
چوب سخت
چوب سخت به چوب های حاصل از درختان گلدار پهن برگ می باشد. این نوع درختان در فصل زمستان به خواب زمستانی رفته و در پاییز برگ هایشان می ریزد. این درختان دارای بذرهایی هستند که در داخل پوسته تشکیل می شوند. شیره کمی داشته و جزو درختان نهان دانه با دانه های متراکم به شمار می آیند. رنگ چوب های این نوع درختان اکثرا تیره بوده و از نظر وزنی سنگین می باشند.
به طور کلی چوب های سخت از جمله چوب های گران قیمت به حساب می آیند. چرا که علاوه بر سختی، دوام و ماندگاری بالایی داشته و مقاومت خوبی در برابر اشتعال دارند.
۹- چوب انبه
چوب انبه نسبت به چوب ماهون، سختی و دوام بالایی داشته و بسیار متنوع و مقرون به صرفه می باشد. اما با وجود سختی و استحکام بالای این چوب، کار کردن با آن به کم دست بسیار آسان است. چوب انبه تنوع رنگ بندی فراوانی داشته و معمولا به رنگ قهوه ای طلایی می باشد. البته به مرور زمان اندکی رنگ چوب تیره تر می شود. از مزایای ویژه چوب انبه، سبک و مقاوم بودن این نوع چوب در برابر آب، مخصوصا زمانی که به خوبی پرداخت یا واکس زده شود، است. با این حال، در برابر حمله حشرات، موریانه و بیماری های قارچی درامان نبوده و می تواند با گذشت زمان باعث تغییر ظاهر قطعه نهایی شود. بنابراین هنگام وجود علائمی نظیر ایجاد شکاف در چوب، توخالی شدن چوب، مشاهده توده بال های موریانه و ... حتما از راه های دفع موریانه یا سایر حشرات استفاده کنید.
کاربرد چوب انبه
چوب انبه چوبی سخت و بادوام است و به همین خاطر در بسیاری از مصنوعات چوبی نظیر قاب درب و پنجره، میز و صندلی، کابینت آشپزخانه، سرویس خواب، اتاق نشیمن، قفسه های کتاب و انواع وسایل تزیینی استفاده می شود. این نوع چوب به دلیل مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، چوبی ایده آل برای مکان های مرطوب و شرجی به ویژه استان های شمال کشور هستند.
۱۰- چوب گیلاس
چوب گیلاس نوعی چوب سخت، محکم و بادوام بسیار بالا است. دانه بندی نزدیک به هم در این نوع چوب سبب شده تا مقاومت بالایی در برابر پیچش و خمش داشته باشد. رنگ پوست بیرونی چوب گیلاس مایل به صورتی وو مغزی چوب به رنگ قرمز و قهوه ای متغیر است. اکثرا این نوع چوب در مناطق تپه ای مثل کشمیر، هیماکال پرادش یافت می شود.
کاربرد چوب گیلاس:
از چوب گیلاس به دلیل استحکام بالای آن در ساخت کابینت، قفسه، میز و صندلی و آثار منبت کاری استفاده می شود.
۱۱- چوب ساج
چوب ساج یکی از محبوب ترین و البته پرکاربردترین چوب های سخت به شمار می آید و غالبا به رنگ قهوه ای طلایی تا قهوه ای تیره با رگه های سیاه دیده می شود. چوب ساج سنگین، بادوام و مقاوم در برابر هوا، پوسیدگی و چسبندگی است. درخت چوب ساج عموما در مرکز و جنوب هند یافت می شود. اکثر مردم به دلیل دوام و ماندگاری بالا و تطبیق پذیری این نوع چوب، به آن لقب پادشاه چوب را داده اند.
کاربرد چوب ساج
به طور طبیعی، درون چوب ساج مقدار زیادی روغن وجود دارد که آن را در برابر نفوذ آب، پوسیدگی و قارچ مصون نگه می دارد. این نوع چوب در برابر آتش و حرارت زیاد مقاوم است. بنابراین می توان از آن برای مبلمان و نیمکت های بیرونی ساختمان استفاده نمود. چوب ساج به دلیل ویژگی های گفته شده انتخاب مناسبی برای ساخت مبلمان داخلی و خارجی، میز و صندلی، سرویس خواب، قفسه و کمد لباس، چارچوب در و پنجره، پارتیشن، ساخت ابزار آزمایشگاهی، روکش کاری، تراشکاری، کنده کاری، حکاکی و خاتم کاری و حتی صنعت کشتی سازی می باشد.
۱۲- چوب درخت اقاقیا
چوب اقاقیا که به نام های انگلیسی wattle ،mimosa و ... شناخته می شود، نوعی چوب سخت، بادوام و مقاوم در برابر آب است. در دهه 1800 میلادی نیروی دریایی سلطنتی انگلستان از این نوع چوب برای ساخت کشتی های خط شکن استفاده می کردند. به دلیل همین ویژگی امروزه از این نوع چوب برای محیط های در تماس با آب و مایعات استفاده می شود. به طوری که حدود 20 تا 40 سال می تواند چوب بدون هیچ گونه آسیبی شرایط را تحمل کند.
چوب درخت اقاقیا به رنگ قرمز مایل به قهوه ای بوده که به دلیل سختی و استحکام بالای آن پرداخت مشکلی دارد. چوب اقاقیا چوبی خوشبو دارای بافتی نرم بوده که به راحتی خراشیده نمی شود. رنگ قهوه ای تیره آن فضای گرم و دلنشینی در محیط خانه ایجاد می کند. استفاده از مقدار زیادی رزین به عنوان پوشش چوب سبب می شود تا چوب اقاقیا سالیان سال در برابر پوسیدگی، بو، لکه و آب مقاومت کند. خاصیت ضدباکتریایی چوب اقاقیا نیز یکی دیگر از ویژگی های ممتاز این نوع چوب می باشد.
کاربرد چوب اقاقیا
از چوب اقاقیا به دلیل استحکام و مقاومت مثال زدنی آن، در ساخت انواع ساز موسیقی، انواع روکش، مبلمان، انواع دستگیره، پروژه ها و آثار هنری مثل صنایع منبت کاری استفاده فراوان می شود. زیبایی چوب اقاقیا به گونه ای است که چه به صورت مقطعی یا لاک خورده باز هم جذابیت طبیعی خود را در محیط خانه دارد.
۱۳- چوب بلوط
چوب درخت بلوط در دو رنگ قرمز و سفید در بازار موجود است. در نوع سفید رنگ آن خطوطی مایل به قهوه ای روشن تا تیره و یا بعضا خاکستری دیده می شود. در حالی که نوع قرمز آن رنگی مایل به قرمز تا قهوه ای دارد. چوب درخت بلوط یکی از پرمصرف ترین چوب ها در سازه های چوبی است. علت این محبوبیت در کاربرد، سختی، دوام و مقاومت بالای آن در برابر سایش می باشد. این نوع چوب انواع مختلفی داشته و از لحاظ کیفی در صنعت نجاری مشابه یکدیگر می باشند. ظاهر زیبا و روشن این چوب همراه با رگه هایی همانند اثر انگشت، زیبایی خاص و متفاوتی به سازه های چوبی می دهد. اما بر خلاف ظاهر زیبا، پرداخت و کار کردن با این چوب کمی سخت بوده و نیاز به مهارت و تجربه فراوان دارد.
کاربرد چوب بلوط
چوب بلوط از دسته چوب های سخت، مقاوم در برابر سایش وو در عین حال سنگین است که بهترین انتخاب برای پارکت، ساخت مبلمان به جز مبلمان بیرونی ساختمان، قفسه کتاب، کابینت، کمد دیواری، روکش کاری و مدل سازی می باشد. چوب بلوط چوبی گران قیمت است که به وفور در بازار ایران یافت می شود. نوع سفید چوب بلوط کمی گران تر از نوع قرمز آن است. اگر به دنبال چوبی سخت، مقاوم در برابر خراش و لکه برای ساخت مبلمان خود هستید، بدون شک چوب بلوط یکی از ایده آل ترین انتخاب ها می باشد. رگه های زیبای چوب بلوط در زمینه روشن آن بسیار شبیه اثرانگشت به نظر می رسد. این نوع رگه ها به خصوص در ساخت روکش مبلمان ها، پوششی زیبا و در عین حال طبیعی را بر روی سطح مبلمان خلق می کند.
چه رنگی برای چوب مناسب است؟
انتخاب رنگ و نوع چوب به پارامترهای متعددی از جمله نوع کاربری، شرایط آب و هوایی، شرایط دمایی، میزان سایش، مقاومت چوب و سلیقه و پسند فردی بستگی دارد. در این مقاله سعی داریم شما را با انواع رنگ های مورد استفاده جهت رنگ کاری چوب آشنا ساخته و پرکاربردترین رنگ های چوب مناسب دکوراسیون داخلی و خارجی منزل را معرفی کنیم.
رنگ کاری در صنعت چوب به 2 دسته رنگ کاری پوششی و غیر پوششی تقسیم بندی می شود. در رنگ کاری پوششی، رنگ کاملا طرح و بافت چوب را پوشانده به نحوی که نوع چوب مورد استفاده مشخص نیست. ولی در رنگ کاری غیر پوششی رنگ سطح چوب را پوشانده اما همچنان طرح و بافت و رگه های چوب قابل مشاهده است. در رنگ کاری پوششی عیوب، زدگی و یا برآمدگی سطح چوب بیشتر نمایان می شود. بنابراین لازم است که قبل از رنگ کاری، پرداخت مناسب انجام داده و از بتونه، رزین یا خاک اره و چسب برای پر کردن خلل و فرج استفاده کنید.
رنگ های روغنی، اسپری های رنگی و ... از انواع رنگ های پوششی هستند. رنگ های روغنی، روغن های گیاهی و شاپان نیز از دسته رنگ های غیر پوششی به حساب می آیند.
از جمله رنگ های فوری مورد استفاده برای سازه های چوبی، سیلر، کیلر، نیم پلی استر، پلی استر، رنگ های فوری خودرویی و ... می باشند. البته ناگفته نماند که انواع رنگ های فوری مورد استفاده در صنعت چوب، بسیار بیشتر از موارد گفته شده می باشد. اما ما در اینجا به مهمترین و پرکاربردترین رنگ های فوری مورد استفاده برای چوب اشاره می کنیم.
بعضی از رنگ های فوری مثل سیلر، کیلر، نیم پلی استر و ... به طور معمول غلیظ بوده و به رنگ عسلی هستند. برای رقیق سازی آن ها از حلال های متداول رنگ مانند تینر استفاده می شود. به تینرهای مورد استفاده برای رنگ های فوری، تینر فوری گفته می شود. این ماده معمولا بوی بسیار زننده ای داشته و خاصیت خورندگی و پاک کنندگی آن بالاست.
برای خشک کردن رنگ های فوری همانند نیم پلی استر و تمام پلی استر، از هاردنر یا خشک کن با ترکیب و مقدار مشخص استفاده می شود. سیلر، کیلر، نیم پلی استر و پلی استر از جمله رنگ های فوری هستند که رنگ چوب را تغییر نداده و همانند روغن جلا سبب براقیت سطح چوب می شوند. در حالی که رنگ های خودرویی پس از اجرا، رنگ چوب را تغییر می دهند. حتی می توان طرح و بافت چوب را به وسیله این رنگ ها پوشش داد.
به طور کلی از رنگ های فوری برای رنگ کاری سازه های قدیمی، پوشش کابینت های ام ی اف، مبلمان، میز ناهار خوری، سرویس خواب، درب و پنجره چوبی و ... استفاده می شود. این رنگ ها مخصوص فضای داخل منزل بوده و استفاده از آن ها در فضای باز مجاز نیست.
برای اجرای رنگ فوری می توانید از قلم مو، سنباده و پیستوله استفاده کنید. اما اگر تجربه رنگ کاری سازه های چوبی را ندارید، بهتر است از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
1. رنگ های روغنی مخصوص رنگ کاری چوب
رنگ های روغنی بیشتر در صنعت فلز استفاده می شوند اما در صنعت چوب به منظور تغییر رنگ شاپان به رنگ چوب افزوده می شود. از شناخته شده ترین رنگ روغنی مورد استفاده برای سازه های چوبی، روغن جلا است. حلال این رنگ تینر روغنی، بنزین و نفت بوده که در این میان، بنزین زودتر خشک شده و بوی رنگ را از بین می برد. این رنگ ها در اصل مخصوص رنگ کاری چوب نیستند اما استفاده از آن ها به دلیل قیمت پایین رواج زیادی دارد. این رنگ ها در طیف رنگی گسترده ای تولید می شوند. اگر تمایل به استفاده از رنگ های روغنی را دارید، پیشنهاد می کنیم که ابتدا بر روی سطح سیلر زده و سپس از رنگ روغنی استفاده کنید چرا که عدم استفاده از سیلر موجب ایجاد پرز بر روی سطح کار می شود. از رنگ های روغنی برای هر دو نوع رنگ کاری پوششی و غیر پوششی استفاده می شود. برای اجرای رنگ های روغنی ابتدا رنگ را با نسبت معینی از تینر روغنی یا بنزین رقیق کرده و سپس با قلم مو و سنباده رنگ کاری را شروع کنید و در آخر رنگ اضافی را با دستمال پاک کنید تا طرح و نقش چوب بهتر نمایان شود. این کار برای رنگ کاری غیر پوششی هم استفاده می شود. تنها کافی است که از تینر غیر فوری که دیرتر خشک شده، استفاده کنید. اگر از تینر فوری یا بنزین استفاده شود رنگ پوششی به دست می آید.
2. روغن های گیاهی مخصوص رنگ کاری چوب
روغن های گیاهی به دلیل سهولت در اجرا و خشک شدن سریع از بهترین رنگ های موجود در بازار هستند. این گونه روغن ها اکثرا وارداتی با قیمت نسبتا بالا و البته با کیفیت عالی هستند. از مزیت های دیگر روغن های گیاهی این است که کاملا گیاهی بوده و برای سلامتی انسان ضرر ندارد و به همین دلیل برای پوشش اسباب بازی های چوبی کودکان بهترین گزینه هستند. از دیگر کاربردهای روغن های گیاهی، استفاده از آن ها به عنوان پوشش ظروف چوبی، کفپوش و سازه های چوبی در معرض رطوبت و نور خورشید می باشند. امروزه روغن های گیاهی به دلیل ویژگی هایی مانند محدوده رنگی وسیع، آب گریز بودن، موج نما بودن، شیمیایی نبودن، ضد حساسیت، اجرای آسان و ... طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است. روغن های گیاهی اکثرا نیاز به رقیق سازی نداشته و با قلم مو و یا دستمال قابل انجام است. جلوه و زیبایی کار بعد از رنگ کاری با این گونه روغن ها به نوع چوب استفاده شده بستگی دارد. از روغن های گیاهی می توانید برای رنگ کاری مبلمان چوبی، درب و پنجره چوبی، کابینت، وسایل چوبی، کفپوش و پارکت چوبی، نمای چوبی (ترموود) استفاده کنید. توجه داشته باشید که برای مخلوط کردن رنگ های مختلف روغن های گیاهی حتما از یک برند استفاده کنید. چرا که جزئیات و ساختار فنی هر برندی متفاوت است.
3. لاک الکل مخصوص رنگ کاری چوب
یکی از روش های رنگ کاری چوب، استفاده از لاک الکل است. این رنگ از دو جزء لاک و الکل تشکیل شده است. لاک موجود در بازار به صورت پودری و به رنگ های روشن تا زرد متمایل به نارنجی می باشد که اصطلاحا به آن ها شلاک (shellac) گفته می شود. حلال این لاک، الکل صنعتی می باشد. روش اجرای آن بر روی سطح کار بسیار ساده و تنها با استفاده از دستمال امکان پذیر است. این رنگ در برابر اسید، الکل و حرارت مقاوم نیست . بنابراین از به کاربردن آن برای سطوح در معرض اشتعال جدا خودداری کنید.
4. رنگ های دکوراتیو مخصوص رنگ کاری چوب
رنگ های دکوراتیو از جمله رنگ های تزیینی برای کاربرد پوشش چوب هستند برای اجرای رنگ دکوراتیو نیاز به تجربه و مهارت خاصی نبوده و تنها می توانید با سنباده و رنگ، سطح چوب را پوشش دهید. این نوع رنگ ها برای تولیدات صنعتی استفاده نشده و معمولا برای سازه های چوبی کوچک دست ساز مناسب هستند.
5. روغن های طبیعی مخصوص رنگ کاری چوب
این روغن ها با روغن های گیاهی گفته شده در بالا تفاوت داشته و معمولا به صورت سنتی تولید شده و فرمولاسیون خاصی برای تولید آن ها وجود ندارد. از جمله شناخته شده ترین روغن های طبیعی می توان به روغن برزک، کنجد، سویا، آفتابگردان و ... اشاره نمود. این گونه روغن ها به دلیل چربی فراوان به راحتی در چوب نفوذ کرده و سبب آب گریز شدن و مقاومت چوب در برابر رطوبت و آفتاب می شوند. پیشنهاد می شود برای اجرای این نوع روغن ها، اجرای کار را در فضای باز انجام ندهید چرا که ماهیت روغن های طبیعی دیر خشک شدن آن ها بر سطح چوب می باشد. در نتیجه ممکن است گرد و غبار و خاک موجود در هوا را جذب شود. از این نوع روغن ها برای رنگ کاری غیر پوششی استفاده می شود.
6. واکس چوب طبیعی
واکس های طبیعی یکی دیگر از روش های رنگ کاری چوب هستند. این نوع واکس ها نسبت به روغن های طبیعی مقاوم تر بوده و در رنگ و بو های مختلف به فروش می رسند. این نوع واکس ها همانند روغن های گیاهی، اجرای آسانی داشته و تنها با استفاده از یک دستمال یا تکه اسفنج می توانید پوشش دهی را آغاز کنید.
7. رنگ پلی اورتان چوب
رنگ های پلی اورتان نوعی رنگ های شیمیایی بسیار مقاومی هستند که معمولا در صنعت برای آب گریز نمودن سطح چوب از آن بهره می برند. از کاربردهای مهم استفاده از این رنگ، پوشش های مقاوم در برابر رطوبت، میز ناهار خوری، مبلمان و ... می باشد. رنگ های پلی اورتان جایگزین بسیار مناسبی برای نیم پلی استر می باشند. چرا که این نوع رنگ بر خلاف نیم پلی استر دوام و ماندگاری بالایی داشته و بعد از اجرا بر روی رنگ سفید، تغییر رنگ ایجاد نمی شود. برای رنگ کاری کابینت های چوبی نیز می توان از رنگ پلی اورتان استفاده کرد. این رنگ بسیار شبیه به نیم پلی استر براق می باشد.
8. رزین های اپوکسی چوب
حتما تا به حال سازه های چوبی ساخته شده با رزین و چوب را دیده اید. برای ساخت این نوع سازه ها از رزین اپوکسی استفاده می شود. رزین اپوکسی بسیار مقاوم بوده و از دو جزء رزین و هاردنر تشکیل شده است. کار کردن با این رزین ها آنچنان ساده نیست و نیاز به داشتن تجربه و مهارت در زمینه کار با رزین می باشد. رزین های اپوکسی معمولا به صورت لایه ای شفاف سطح چوب را پوشانده و زمان خشک شدن نسبتا زیادی دارند.
9. پتینه چوب
پتینه کاری روشی برای کهنه کاری اجسام چوبی با ترکیب چند رنگ و ایجاد لایه های رنگی بر روی سطح چوب می باشد. پتینه کاری انواع مختلفی دارد. گاهی با رنگ روغنی، لاک الکل و رنگ های حلال در آب استفاده شده و گاهی از شاپان به این منظور استفاده می شود.
10.اسپری رنگ مخصوص چوب
اگر تمایل دارید که قطعه کوچکی از سطح چوب را رنگ کاری کنید و با ترکیب رنگ ها و میزان استفاده از حلال، هاردنر و رنگ آشنایی چندانی ندارید، بهترین و راحت ترین کار استفاده از اسپری های رنگ است. اسپری های رنگ خود به 2 دسته اسپری روغنی و اکریلیکی تقسیم بندی می شوند. اسپری روغنی دیرتر خشک شده و همین باعث جذب گرد و غبار و خاک بر سطح چوب می شود. اگر رنگ کاری پوششی انجام می دهید، بهتر است حداقل 12 ساعت به رنگ روغنی فرصت دهید تا کاملا خشک شود. اسپری اکریلیک نیز در دو نوع دوپلی کالر و اکو در بازار موجود است که بسته به کیفیت و مواد سازنده آن ها، میزان خشک شدن سطحی آن ها متفاوت است.
رنگ کاری چوب مبلمان
همان طور که می دانید تنوع رنگی انواع رنگ چوب مبلمان موجود در بازار بسیار زیاد است و بیشتر جنبه سلیقه ای دارد. بهترین گزینه برای تغییر رنگ مبلمان و تغییر و بازسازی مبلمان فرسوده، رنگ کاری چوب مبلمان است. معمولا این کار با استفاده از دستگاه و با به کارگیری پمپ هوا انجام می پذیرد. لذا بهتر است رنگ کاری چوب مبلمان خود را به یک متخصص بسپارید.
گاهی کافی است برای نمایان شدن بهتر رنگ چوب از رنگ های شفاف به منظور جلا دادن و پوشش چوب استفاده شود. یکی از معروف ترین این رنگ ها، روغن جلا است. این رنگ برای براق نمودن درهای چوبی، کفپوش و پارکت هم کاربرد فراوان دارد. اگر کیفیت و خلوص رنگ برای شما مهم است، می توانید از رنگ های تک جزئی مثل کیلر، روغن جلا و رزین استفاده کنید. اما اگر زمان خشک شدن رنگ چوب برایتان مطرح است، از رنگ های دو جزئی مثل رنگ پلی اورتان، نیم پلی استر و تمام پلی استر سه جزئی استفاده کنید. اگر چه بعد از خشک شدن این گونه رنگ ها ممکن است رنگ ایجاد شده دقیقا مطابق خواسته شما نباشد. چرا که معمولا این گونه رنگ ها بعد از خشک شدن کمی تیره تر می شوند.
انواع طرح و رنگ کابینت کابینت آشپزخانه
اگر به سبک کلاسیک علاقه مندید، استفاده از کابینت های چوبی با طرح سایه روشن بهترین انتخاب برای شما می باشد. انتخاب رنگ های روشن مثل سفید، کرم یا قهوه ای روشن با طرح های ظریف لوزی شکل یا شبکه ای بر روی کابینت می تواند جذابیت فضا را دو چندان کند. اگر محیط آشپزخانه شما بزرگ و دارای نورگیر مناسب باشد، می توانید از رنگ های تیره تر برای گیرایی بیشتر و مدرن تر کردن فضا بهره ببرید. استفاده از رنگ های قهوه ای تیره و براق برای کابینت های چوبی از محبوب ترین رنگ های مدرن مورد استفاده در آشپزخانه های بزرگ می باشد. به علاوه استفاده از ویترین یا درب های شیشه ای طرح دار در طراحی کابینت آشپزخانه سبکی منحصر به فرد و متفاوت به شمار می آید. کابینت های چوبی از جنس صنوبر با شیار و خطوط نازک می تواند حال و هوایی روستایی و در عین حال گرم و دلنشین به فضای آشپزخانه شما می دهد. اگر بودجه کافی برای استفاده از کابینت های چوبی را ندارید، می توانید از کابینت های ام دی اف با روکش چوب در طرح ها و رنگ های متنوع و با قیمت پایین تر استفاده کنید. برای ساخت و نصب این گونه کابینت ها زمان و مهارت کمتری نیاز بوده و می توانید با صرف هزینه و زمان کمتر به همان اندازه زیبایی و ظرافت چوب، فضایی گرم و نوستالژیک در خانه خود ایجاد کنید.
برای زیباتر شدن محیط آشپزخانه خود می توانید از ترکیب چند رنگ چوب مختلف برای کابینت ها استفاده کنید. تلفیق رنگ های روشن و تیره در دکوراسیون داخلی آشپزخانه مطابق با سلیقه شخصی، به ایجاد فضایی مدرن و پر انرژی کمک می کند. بر اساس رنگ و طرح کابینت های خود می توانید رنگ کانتر آشپزخانه خود را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که کانتر آشپزخانه بایستی در عین سادگی با طرح و رنگ کابینت ها همخوانی داشته باشد. رعایت تناسب مهمترین اصل در طراحی دکوراسیون داخلی و خارجی منزل می باشد. حتی می توانید رنگ کفپوش و سایر اجزای آشپزخانه خود را با رنگ کابینت و کانتر آشپزخانه ست کنید. برای نمایان شدن بیشتر طرح و رنگ کابینت و کانتر آشپزخانه می توانید از رنگ های کمرنگ تر کفپوش استفاده کنید.
چند نکته کاربردی برای اجرای رنگ های چوب:
1. بهترین کار برای تغییر رنگ چوب به نحوی که طرح چوب باقی بماند، استفاده از روغن های دوجزئی است.
2. یک ایراد بزرگ رنگ های براق این است که هنگامی که بر روی چوب اجرا می شوند، تمامی نواقص و عیوب و ناصافی چوب را نشان می دهند. برای رفع این مشکل می توانید روی کار نیم پلی استر یا کیلر سوپر مات بزنید.
3. روغن های گیاهی مخصوص چوب بهترین رنگ فوری برای سازه ها و مجسمه های چوبی در معرض رطوبت و آفتاب می باشند. همچنین از این رنگ ها برای جلوگیری از پوسیدگی چوب می توان استفاده نمود.
4. برای سازه های قدیمی مخصوصا درب و پنجره چوبی به منظور ایجاد جلا و براقیت و حفظ طرح و رگه های چوب، می توانید از کیلر خودرویی استفاده کنید. کیلرها در برابر رطوبت و آفتاب مقاوم بوده و پس از مدتی زرد نمی شوند.
5. از جمله بهترین رنگ های مات مورد استفاده برای رنگ آمیزی چوب مبلمان، نیم پلی استر و کیلر مات و یا روغن های گیاهی مخصوص چوب می باشد. همچنین برای ایجاد سطح براق بر روی چوب مبلمان می توانید از نیم پلی استر یا تمام پلی استر براق استفاده کنید. اگر بحث هزینه برای شما مطرح نباشد، بهترین گزینه که مقاومت بالایی در برابر تغییر رنگ دارد، روغن های گیاهی مخصوص چوب می باشد.
6. برخی از افراد به اشتباه برای پوشش چوب های فضای باز از نیم پلی استر، سیلر و کیلر استفاده می کنند که کاری به شدت نادرست است چرا که این پوشش در برابر رطوبت، آفتاب و تغییر رنگ مقاوم نبوده و در نتیجه برای فضای باز مناسب نمی باشد.
7. همواره به میزان ترکیب تینر و رنگ های فوری مانند نیم پلی استر دقت کنید. اگر نسبت تینر به نیم پلی استر درست نباشد و رنگ بیش از حد رقیق شود، سبب مات شدن سطح کار می شود. پرداخت نامناسب، میزان نادرست ترکیب هاردنر، کافی نبودن میزان سیلر و پاشش نادرست رنگ نیز از عوامل دیگر مات شدن سطح کار حتی با وجود استفاده از رنگ های فوری براق می باشند.
8. بهترین روش برای تغییر رنگ سازه های چوبی قدیمی، پاک نمودن کامل رنگ و اجرای مجدد رنگ فوری بر روی سطح کار است. اما اگر در این زمینه مهارت ندارید و یا کیفیت بالا ملاک نیست می توانید از رنگ های روغنی و یا دوجزئی استفاده کنید.
9. همواره توجه داشته باشید که بر روی رنگ های روغنی نمی توان از کیلر استفاده نمود.
10.برای تغییر رنگ روغن جلا بهتر است از رنگ های روغنی استفاده کنید. ترکیب روغن جلا و شاپان مناسب نیست.
11.همرنگی رنگی است برای یکنواخت سازی رنگ آستری و رنگ اولیه چوب که با آن می توان ایرادات و نواقص ظاهری رنگ کاری چوب را بر طرف کرد.
12.شاپان همان قیر است که با بنزین رقیق می شود. برای به دست آوردن رنگ گردویی بر سطح چوب لازم است این رنگ را با چند قطره رنگ قرمز مخلوط کرده و بر روی سطح کار اجرا کنید.
13.برای پر کردن خلل و فرج سطح چوب اگر رنگ از نوع غیر پوششی است بهترین گزینه استفاده از رزین است. اما اگر از رنگ پوششی استفاده شده، بهتر است از خاک اره و چسب استفاده کنید. چرا که به نسبت رزین هم قیمت پایین تری داشته و هم زودتر خشک می شود.
نکات مهم در هنگام خرید چوب
از جمله نکاتی که در هنگام خرید چوب بایستی به آن ها توجه کنیم عبارتند از:
· درصد رطوبت درون چوب:
مهمترین مسئله در خرید چوب، میزان رطوبت موجود در چوب می باشد. اگر چوب رطوبت زیادی داشته و به عبارت دیگر چوب خشک نباشد، باعث ایجاد مشکلاتی نظیر تغییر شکل چوب، دشواری کار با چوب تر (عملیات برش و فرم دهی) و به طبع آن هزینه های جانبی بیشتر برای خشک سازی چوب می شود. از این رو بایستی به خشک بودن چوب و کم بودن درصد رطوبت آن توجه ویژه کرد. به طور معمول رطوبت چوب های مصرفی در داخل ساختمان بین 6 تا 7 درصد و در خارج ساختمان بین 10 تا 12 درصد مناسب است.
· کیفیت الوارها:
برخی از چوب ها به دلیل فرایند خشک سازی نامناسب یا عدم کیفیت، بر روی سطح خود دارای شکاف، ترک، پوسیدگی و مشکلات متعددی در درون خود هستند. عدم نبود تجربه کافی در این زمینه سبب ایجاد هزینه های اضافی تعمیر و بازسازی چوب خریداری شده می شود.
· فصل خرید چوب:
مناسب ترین زمان برای خرید چوب خشک با قیمت مناسب و مقرون به صرفه، اواخر تابستان است. عمدتا چوب خشک در فصل های سرد سال به خصوص زمستان با قیمتی چند برابر بیشتر عرضه می گردد. پس خرید چوب خود را به این فصول موکول نکنید.
· به نوع و گرید چوب خود دقت کافی کنید. هر نوع چوبی بسته به کیفیت دارای گریدهای متفاوتی است. بر ای مثال چوب راش از گریدهای مختلف با محدوده قیمت متفاوت در بازار عرضه می شود. سعی کنید برای کربرد مورد نظر خود، چوب مختص به آن را خریداری کرده تا در سال های بعد متحمل هزینه های اضافی نشوید. برای این کار اطلاع از کاربرد هریک از انواع و گرید چوب به خصوص برای پیمانکاران و نجاران امری ضروری است. برای آگاهی بیشتر درباره انواع چوب و کاربرد هریک به مقاله ((کاربرد و کیفیت چوب)) و (( انواع چوب)) مراجعه نمایید.
· بنا به کاربرد مورد نظر، چوب مخصوص به آن را خریداری کنید. برای مثال برای داخل ساختمان استفاده از چوب های مقاوم در برابر موریانه و افات نظیر چوب روس بهترین انتخاب می باشند. یا برای نمای ساختمان مخصوصا در مناطق مرطوب و شرجی استفاده از چوب های ترموود پیشنهاد می شود.
· در هنگام خرید به حجم چوب مورد نیاز خود توجه کنید. اگر برای مصارف شخصی و علاقه مندی خود، نیاز به مقدار کمی چوب دارید و مقدار چوب مصرفی مورد نیاز شما بالا نیست، بهتر است از نجاری های اطراف محل سکونت خود، ابعاد چوب مصرفی خود را سفارش دهید تا هزینه های برش و جداسازی و هزینه های وابسته کمتر شود. اما اگر در حال حاضر در صنعت چوب مشغول به کار هستید و تعداد قابل توجهی چوب برای ساخت و ساز مصنوعات چوبی نیاز دارید، می توانید از چوب فروشی های معتبر شهر خود به صورت الواری یا متر مکعبی خریداری کنید.
یکی از بزرگترین مرکز فروش چوب در تهران، سایت چوب فروشان خاوران واقع در 15 کیلومتری استان تهران است. این مرکز فروش، منبع فروش انواع چوب های ایرانی و وارداتی توسط واحدهای تجاری معتبر می باشد.
تغییر کلمه عبور
تغییر کلمه عبور
حساب کاربری من
سفارشات
مشاهده سفارش
سبد خرید